Kabızlık, Kaka Tutma, Kaka Kaçırma (Enkoprezis)

Çocuğunuz klozete kaka yapmaya başlamadan önce ne kadar sıklıkta kaka yaptığına dikkat edin. Bazı çocuklar günde iki kez kaka yapar bazıları ise bir kez. Çocuğunuzun kabızlığa doğuştan eğilimi olup olmadığını farkında olmanız önemlidir.

Çocuğunuzun oturağına kaka yapmayı öğrenirken önceki kaka düzenine devam etmesi gerekir. Kabızlığa doğuştan eğilimli olan çocuklar genellikle kaka eğitimi süresince kakalarını yapmayıp tutan çocukların başında gelirler. Böyle kaka tutmalar, çocuğunuzun tuvaleti kullanmaya karşı direndiğinin göstergesidir. Kaka tutma davranışı genellikle çiş eğitimini tamamlamış fakat kaka için bez isteyen çocuklarda görülür. Eğer ebeveyn bez isteyen çocuğunun bu isteğini reddediyorsa, çocuk bez gelinceye kadar kakasını tutabilir. 


Eğer çocuğunuz kakasını tutuyor ise; bezini verin, kaka yapma saatlerinde bezine yapmaya devam etmesini sağlayın fakat tuvalette oturacağı beşer dakikalık antrenman saatleri rutinine devam edin. Bu arada ona kitap okuyabilir, kaka yapma hikayeleri anlatabilirsiniz. Oyuncaklarını oturağa oturtarak izlemesini sağlayabilirsiniz.

Kaka tutma erkek çocuklarda daha sıklıkla görülmektedir.

Enkoprezis (Dışkı Kaçırma)

Kakayı tutmada en büyük sorun şudur ki; iş gittikçe kötüleşir. Sonunda çocuk kakasını yaptığında canı acır. Böylece çocuk tuvalete gitmeyi daha da geciktirir. Kakası büyür, rektum güçsüzleşir ve gerilir, böylece bir sonraki seferde daha çok canı yanar. Çocuk daha çok tuvaletten kaçar ve durum kötüleşir. 


Ebeveynler genelde işi abartıp çocuklarını düzenli bir şekilde kaka yapmanın önemli olduğuna ikna etmeye çalışırlar. Çocuğunuzla düzenli kaka yapmanın önemi üzerinde konuşmak geçerli bir tavsiye olsa da konu bir çocuğun davranışlarını değiştirmek olduğunda konuşmak genelde etkili olmaz.


Çocuğunuz altı ila dokuz gün arasında bekliyorsa tıbbi yardım almalısınız çünkü daha komplike ve daha uzun süreli bir sorun ortaya çıkabilir: Enkoprezis (soiling diye de bilinir)


Enkoprezis çocuk kakasını tuttuğunda ve kaka sert ve pekişmiş bir hale geldiğinde ortaya çıkar. Gevşek kaka günde bir kaç kez bu katılaşmış kakanın etrafından sızar, bu da enkoprezisle sonuçlanır.


Bu aşamada katılaşmış olan kaka bölgedeki sinirlerde hasar meydana getirir, böylece çocuk ne olduğunu hissedemez ve altına kaçırmayı kontrol edemez. 


Çocuğunuzun tuvalet sorumluluğunu almasını istiyorsanız enkoprezis de dahil tüm kazaların temizliğine onu da dahil edin. İlgisiz ve sakin kalın. Kızmayın ya da cezalandırmayın. Kardeş ya da arkadaşların alay konusu olmasına izin vermeyin. 


Eğer çocuğunuz kakasını bir haftadan fazla tutuyor ve ishal nöbetleri geçiriyorsa hemen doktorunuza başvurun. Enkoprezis çocuğun vücuduna zarar verir. (Kolonları zarar görebilir ve ameliyat gerekebilir)


Kabızlık Tedavisi
- Doktorunuza danışarak pekleşmiş kakadan kurtulun.
- Lif oranı yüksek yiyeceklerden bir perhiz oluşturun.
- Doktorunuza bu durumun ne kadar sürebileceğini sorarak (bazı çocuklarda bir yıl bile sürebilir) bir tedavi listesi isteyin.
- Yeterli miktarda sıvı alımına dikkat edin.
- Her gün çiğ sebze, meyve tüketmesine dikkat edin.
- Kepek yüksek oranda lif içerdiğinden mükemmel bir doğal müshildir. Kepek içeren ekmekler tüketebilirsiniz.
- Süt ürünleri ve pişmiş havuç tüketimine dikkat edin. Kabızlığa neden olabilirler.


Enkoprezisi Önlemek;
* Tuvalet eğitimine çok erken başlamayın. Çocuk hazır olana kadar bekleyin. Kaka eğitiminden önce hazır olma işaretlerinin tamamlandığından emin olun.
* Kaka ve çiş eğitimini birbirinden farklı iki aşama olarak ele alın. Bunlar birbirinden tamamen farklı şeylerdir.
*Tuvalet eğitimi ile ilgili bir güç mücadelesine girmeyin. Duygusal bir savaş kaka tutma eğilimi ile sonuçlanabilir.
* İnsanların farklı tuvalet ihtiyaçları olduğunu bilin fakat bezliyken nasılsa oturağa alışırken de öyle olup olmadığına dikkat edin.
* Çocuğunuzun kakası hakkında pis/iğrenç vs. şeklinde konuşmayın.
* Tuvalet eğitimi esnasında çamur, oyun hamuru, toprak, kum gibi dokunarak oynayacağı oyuncaklar edinin. 
* Perhizine dikkat edin.