Psikomotor Gelişime Uygun Etkinlikler

Okul öncesi eğitimde en az yer verilen ve aileler tarafından da en az önem gösterilen
etkinlik motor gelişimi destekleyici etkinliklerdir. Matematik, resim, müzik ve kavram
çalışmalarına gösterilen ilgi, ne yazık ki bu gelişim alanına gösterilmemektedir. Okul öncesi
eğitim kurumlarında uygun mekân bulunmayışı da nedenler arasında sayılabilir.

Erken çocukluk dönemi çocuklarının en belirgin özelliklerinden birisi de hareketli olmalarıdır. Hareket, aynı zamanda çocuğun gelişimini etkileyen önemli bir unsurdur. Çocukların hareket gereksinmelerini karşılayacak en uygun etkinlikler ise hareketli oyun
etkinlikleri, beden eğitimi programlarıdır.

Beden eğitimi programları ve motor becerilerinin gelişimine uygun etkinlikler, çocuğun gelişimine aşağıda belirtildiği gibi katkılar sağlar:

Çocukta yaşam boyu fiziksel aktivite alışkanlığı kazandırmak
Kas kuvveti, dayanıklılık, koordinasyon, esneklik ve çeviklik gibi temel unsurları geliştirmek
Temel hareketleri geliştirmek
Arkadaşlarına ve oyun kurallarına saygı göstermeyi, yenilgiyi ve başarıyı kabullenmeyi öğretmek, hoşgörü ve iş birliği kazandırmak
Dikkat etme, düşünceyi bir noktada toplama, problem çözme, yaratıcılık ve hayal gücünü kullanma yeteneklerini geliştirmek
Saldırganlığı olumlu yönde kanalize etmeyi sağlamak

Motor gelişimle ilgili etkinlikler, çocukların fiziksel gelişimlerinin yanı sıra zihinsel, sosyal ve duygusal gelişimlerine de önemli katkılar sağlar; sanat ya da müzik etkinlikleri kadar çocuk için hayati önem taşır. Psikomotor gelişim ile ilgili etkinlikler aracılığı ile çocuklar kendi vücutlarını tanır, fiziksel yeteneklerini ve sınırlılıklarını keşfederler.

Motor gelişim ile ilgili etkinlikler, küçük kas ve büyük kas motor beceriler olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Genellikle büyük kas motor beceriler, küçük kas motor becerilerinden önce olgunlaşır. Erken çocukluk döneminde yürüme, koşma, atlama, tırmanma gibi hareketlerde makasla kesme, çizgi çizme, kâğıt katlama v.b. küçük kasla ilgili becerilere göre daha beceriklidirler. Bu nedenle motor gelişim iki ayrı gelişim alanı olarak incelenmelidir. Motor gelişimi desteklerken hedef, çocuğun yeni davranışları sağlıklı bir biçimde kazanması ve uygulamasıdır. Bu hedefle kazanması gereken beceriler vardır. 

Psiko- Motor Gelişimi Destekleyici Düzenlenecek Etkinlikler Aracılığı İle Çocuklara Kazandırılması Amaçlanan Beceriler

Kendi vücudunu ve yeteneklerini keşfedebilme,
Mekân, zaman ve ağırlık ile ilgili kavramları kazanabilme,
Dış dünyayı keşfedebilme, fark edebilme,

Duygu ve düşüncelerini motor hareketler yolu ile ifade edebilme,
Koordineli ve ritmik hareket etme becerisi kazanabilme,
Dikkat kontrolünü sağlayabilme,
Nesneleri belli mesafedeki bir hedefe atabilme,
Belli bir mesafeden kendine doğru atılan nesneyi yakalayabilme,
El-göz koordinasyonunu sağlayabilme,
İki el-göz koordinasyonunu sağlayabilme,
El-ayak-göz koordinasyonunu sağlayabilme,
Koordinasyon, denge, çeviklik ve kuvvet gerektiren motor hareketlerde beceri kazanabilme,

Günlük yaşamda kullanılan araç-gereci kullanmada beceri kazanabilme,
Belli nesneleri yeni şekiller oluşturacak biçimde bir araya getirebilme,
Makası uygun şekilde kullanabilme,
Belirli şekilleri çizebilme
Değişik özellikteki kaplardan sıvı ya da taneli katı malzemeyi farklı özellikteki kaplara doldurabilme boşaltabilme,
El-bilek kullanmayı gerektiren hareketlerde beceri kazanabilme

Psikomotor gelişime uygun etkinlikler
Ona bakabileceği bir nesne verebilir, yüzükoyun yattığında, gözleri ve bakışlarıyla hareketlerini takip edebilmesi için görüş alanı içinde parmaklarınızı veya renkli objeleri, onun görüş alanı içinde oynatabilirsiniz (1. ay) .

Çocuğu kucağınıza aldığınızda başını dik tutabilmesi için çıngırak ya da sesli oyuncak sallayabilirsiniz (3. ay) .

Ara sıra sesli uyaranlar vererek çocuğun değişik pozisyonlarda yatmasını sağlayabilirsiniz (6. ay) .

10 dakikayı geçmemek koşuluyla sırtını ve yanlarını destekleyerek oturmasını sağlayabilirsiniz. Bunu gün boyu tekrarlayabilirsiniz. Eline ve uzanabileceği yere oynayabileceği oyuncaklar koyabilirsiniz (6. ay) .

Bebek yüzükoyun durumdayken uzağına sevdiği oyuncağı koyabilirsiniz. Onu alması konusunda çocuğu cesaretlendirebilirsiniz. Sürünerek gitmek istediğinde vücudunu hareket ettirmesi için tabanlarından iterek destekleyebilirsiniz (6. ay)

Çocuğu masaya oturtarak önüne büyük ebatta kâğıt kalem koyabilirsiniz.Çocuğa resim yapmasını söyleyebilirsiniz. Yaptığı resimleri sözel ifadelerle ödüllendirebilirsiniz (18. ay) .

Çocuğun çekmeli oyuncaklarla oynamasına olanak sağlayabilirsiniz. Çocukla birlikte bir kutuya ip bağlayarak bir araba hazırlayabilirsiniz. Süsleyerek oynaması için verebilirsiniz (2 yaş) .

Çocuğun merdivenden tek başına inmesine olanak sağlayabilirsiniz. Çocuğun bağımsızlık çabalarını destekleyebilirsiniz (2 yaş) 

Zıplama ve ayak ucunda yürüme faaliyetlerinin yer aldığı oyunlarla top ve koşmaca yoluyla enerjisini harcamasını sağlayabilirsiniz (2,5 yaş) .Ø İhtiyar adam yürüyüşü, dalgın adam yürüyüşü, cüce yürüyüşü, robot yürüyüşü, dev adam yürüyüşü, simitçi, balıkçı, satıcı yürüyüşleri, meyve toplama ve devşirme, ekin ot biçme, tahta rendeleme, odun kesme ve yarma, kaz, ördek, ayı, fil, maymun, tavşan, leylek yürüyüşü gibi çeşitli hayvan taklitlerinin yer aldığı oyunlar psikomotor gelişimi, özellikle büyük kas gelişimini destekler.

Çocuğun eline pırasa, havuç, patates gibi sebzeleri vererek bunların üzerine keskin olmayan bir kazıcı ile şekilleri çizmesi istenir. Şekiller kazınır. Şekillerin yer aldığı sebze kesitleri sulu boya ile istediği renkte boyanır. Beyaz bir kâğıda bastırılır. Baskılı motiflerden çeşitli kompozisyonlar oluşturulur. Böylece çocuğun büyük ve küçük kas gelişimi desteklenmiş olur.

Bir kâğıt, akordeon gibi katlanır. Bu kâğıdın üzerine bir insan resmi çizilir. İnsan şeklini makasla kesmesi istenir. Kâğıt açıldığında peş peşe sıralanan insan şekilleri ortaya çıkar. Çocukların küçük kaslarının gelişimi desteklenir.

Çeşitli top oyunları oynanabilir. Topun, çocuğun fiziksel boyutlarıyla uyumlu büyüklükte olmasına özen gösterilir. Bir torbaya doldurulan pinpon toplarının çocuk tarafından durduğu yerden kımıldamadan belli bir mesafeye konan sepet ya da geniş ağızlı bir kavanozun içine atılması istenerek oyun oynanır. Sepet ya da geniş ağızlı bir kavanozun içine atılan toplar sayılır. Aynı oyun, daha büyük topla ve çocukların boyuna uygun yerleştirilen potaya atılarak oynanır.