Salgına Dikkat; Bronşiolit!

Akciğerlerin küçük hava yollarında tıkanıklığa neden olabilen iltihabi bir durumu olan Bronşiolit kış ve ilkbahar aylarında, bazen salgınlar şeklinde de görülebiliyor. İstanbul Medipol Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Ömer Ceran, Kış mevsimiyle birlikte hastalıkların da kapımızı çalmaya başladığını söylüyor. Kapımızı en çok çalan hastalığın ise bronşiolit olduğunu belirten Ömer Ceran, "Bu hastalıktan çabuk etkilenen de küçük çocuklar olunca, söylenecek çok söz var" diyor. Bronşiolitin, akciğerlerin küçük hava yollarında tıkanıklığa neden olabilen iltihabi bir durum olduğunu açıklayan Ceran, Genellikle bir aydan büyük ve iki yaştan küçük çocuklarda ve en sık olarak da altı aylık bebeklerde rastlanır. Akut  bronşit ise, akciğerlerdeki büyük hava yollarının iltihabi durumudur. Braz daha büyük çocuklarda gribal bir üst solunum yolu enfeksiyonunu izleyerek gelişir" diye konuşuyor.

Belirtilere Dikkat!
Bronşiolitlerde ailede geçmişi gribal bir enfeksiyon hikayesi olduğunu hatırlatan Ceran, hastalığın belirtileri hakkında şu bilgileri veriyor; "Hafif üst solunum yolu enfeksiyonu belirtileri (hapşırma, burun akıntısı, öksürük), 38 derece civarında ateş, iştah kaybı, solunum zorluğu belirtileri (aralıklı sesli öksürük, nefes almada zorluk, irritabilite), beslenme güçlüğü görülebilir.

Akut bronşit ise çoğu kez nezleden 3-4 gün sonra kuru, kısa süreli, balgamsız ve giderek artan, bazen de nöbetler şeklinde olabilen öküsürükle başlar. Göğüs ağrısı ve 38 dereceyi aşmayan bir ateş olabilir.

Hafif vakalarda hastalık belirtileri bir ile üç günde geriler. Ağır vakalar bir iki saatte ilerleyip ağırlaşabilir. Hava açlığı, morarma, burun kanadı solunumu, göğüs kemiklerinde anormal hareketler olabilir. Ateş 38 dereceyi aşmaz. Eğer ateş 38 dereceyi aşarsa, zatürree açısından dikkat etmek gerekir. Başlangıçta berrak olan balgam iltihabi görünüm alabilir. Beş- on gün içerisinde öksürük azalmaya başlar, balgam kaybolur.


Salgına Dönüşebilir!
Bronşiolit kış ve ilkbaharın ilk aylarında, bazen salgınlar şeklinde görülebilir. Hastaların %90ının ailesinde gribal bir enfeksiyon hikayesi mevcuttur. Hastaların %50 inde etken RSV yani; respiratuar sinsityal virüstür. Ayrıca parainfluenza3, mycoplasma, bazı adenovirüsler, rhinovirüs ve influenza virüsler etken olabilir. Bunun yanı sıra soğuk, nem, ani ısı değişiklikleri, özellikle sisli, kirli hava,  ev tozları, çiçek tozları ve çeşitli polenler hazırlayıcı etkenler arasındadır.


Nasıl Tedavi Edilir?
Üç aylıktan küçük çocuklar, hastaneye yatırılarak tedavi edilir. Ayrıca morarma, solunum durması bulguları, solunumun dakikada 60ın üzerinde olması, kanda oksijen değerlerinin düşmesi, karbondioksit değerlerinin yükselmesi durumunda her yaştaki çocuklar hastaneye yatırılarak tedavi edilir. Amaç oksijenasyonu sağlamak için nemli oksijen tedavisi, balgamı yumuşatıp öksürük ile atılımını kolaylaştırmak için nebulizatör ile bronş genişletici ilaçlar, balgam söktürücü ilaçlar ve sıvı kaybı oluşmuşsa sıvı tedavisidir.


Normalde antibiyotik tedavisi gerekmez. Ancak akciğer filminde iltihabi alanlar mevcutsa ve ateş yükselmiş, kanda iltihabi hücreler artmışsa antibiyotik kullanılabilir. Ağır vakalarda bronşlardaki ödemi azaltıcı etkisinden dolayı nadiren steroidler kullanılabilmektedir. Tekrarlayan bronşiolit; gizli kalmış astım, tüberküloz, kistik fibroz, kalp yetmezliği, yabancı cisim yutma, boğmaca, organik fosfor zehirlenmesi gibi hastalıklardan ayırt edilmeli ve altta yatan asıl sebep tedavi edilmelidir. Özellikle tekrarlayan bronşioliti olan çocuklar astım açısından değerlendirilmeli ve ona göre bir tedavi planlanmalıdır.


Bronşiolit Hastalarına Tavsiyeler;
Hastalığın en sık sebebi aile içi gribal durumdur. Bu nedenle tüm aile bireyleri gribal durumlardan korunmalı, gerekirse çocuğa maske ile yaklaşılmalıdır. Hastlaık başladıktan sonra çocuklara bol bol sıvı verilmeli ve belli aralıklarla ciğerlerine masaj (fizyoterapi) yapılmalıdır. Kirli, tozlu, dumanlı ortamlardan uzak durulmalı, bin metreden yüksek yerlere gidilmemelidir. Aile içinde sigara kullanımı engellenmelidir.