Çocuğunuzla Konuşmak

Tracy Hogg'dan yine işe yarar notlar;

Her yaştaki çocuk ilgi ve sevgi bekler.Ancak; çocuğunuzun gelişim süresince onda yardımcı olacağınız bir yol göstermek istiyorum.

(T)ALK: Konuş
(L)İSTEN: Dinle
(C)LARIFY: Aydınlat

T- Konuşmak: Konuçma ebeveyn ve çocuk arasındaki köprüyü kurar. Dilin sihri şudur; Ebeveynler çocuklarına konuşmayı öğretemezler; çocuklar, biz onlarla konuşurken öğrenir.  Çocuklara renkleri, biçimleri, nesne adlarını vs. öğretiriz ama asıl konuşma günlük aktiviteler arasında öğrenilir.

Çocuğunuzun size yanıt vereceği güne kadar beklemeniz gerekmez. Çocuğunuz henüz harfleri ağzında yuvarlarken bile onunla konuşabilirsiniz. Anlamadığınız bu sesleri gözardı etmek yerine ona cevap verin "çok haklısın" "aynı fikirdeyim" Örneğin yemek esnasında anlamsız bir şeyler söylediğinde ona; "mama sandalyesinden mi inmek istiyorsun" deyin. Banyoda mırıldanırken "evet banyo zamanı için hazırsın demek" deyin. Böylece onun dilini kendi dilinize çevirirken bebeğinizin de konuşma çabalarını desteklemiş olacaksınız.

Çocuğunuzla "her şeyi" konuşun. Günü konuşun, ne yaptığınızı anlatın, çevreden bahsedin, planınızdan haberdar edin.... Sizin sandığınızdan daha fazlasını anlayacağından emin olun.

(Ebeveyn Dili; eğlenceli ve canlı; çocuğun gözlerine bakarak
 yavaş ve müzikal;anlaşılır; her cümlede bir kelimeyi vurgulayarak; kelimeleri sıkça tekrarlayarak..)

L-Dinlemek: Bebeğiniz konuşmaya başlamadan önce bile, size bazı işaretlerle ne istediğini anlatmaya başlar. Anlattıklarına tepki verirseniz kendisine karşı güveni artar. Yatağındayken ya da oyun oynarken kendi kendine konuşmasını dinleyin. Çocuklar tek başınayken yeni sesler ve kelimeler denerler ve daha sonra gün boyunca olanları anlatırlar . Çocuğunuzu dinleyerek gelişim düzeyini ve anlama yeteneğini ortaya çıkartabilirsiniz.Çocuğunuzu dinlerken elinizdeki işi tamamen bırakın ve sadece ona odaklanın.

C- Aydınlatmak: Bu bize çocuğun söylediğini onaylamak veya ona katkıda bulunmak için biraz zaman harcamamaız gerektiğini hatırlatıyor. Bir şeyi kendi biçimlerinde söyleseler bile doğru kelimeyi onlara öğretmeliyiz. (Bardağı göstererek "çaaa" diyen çocuğunuza, demek çay istiyorsun demek gibi)

Çocuğunuz kendi kelimelerini ürettiğinde neden bahsettiğini anlamak için onu izleyin; ipuçlarını takip edin ve aydınlatın. Nesne için kullandığı ismi kopyalamayın; doğrusunu telaffuz edin. Örneğin yoldaki köpeği göstererek "köppee" dediğinde "evet tatlım o bir köpek" diyebilir ya da "köpeği mi göstermek istiyorsun" diye sorabilirsiniz. ikisinde de çocuğu utandırmadan, yanlış yaptığını ima etmeden ve eleştirmeden düzeltmiş olacaksınız.

Köpeği gösterdiğinde; "evet beyaz bir köpek" ; su istediğinde "susadın mı" diyerek diğer kavramları öğrenmesini de sağlayabilirsiniz.



TLC'nin ipuçları;

YAP;
- Sözlü olduğu kadar sözsüz işaretlere de dikkat edin
- Çocuğunuzla konuşurken ve onu dinlerken gözlerine bakın
-Basit ve kısa cümlelerle konuşun
-Basit ve doğrudan sorular sorarak çocuğunuza kendini ifade etme şansı tanıyın
- Çocuğunuzla ilişki kurabileceğiniz kelime oyunları oynayın
-Kısıtlama ve sabır çalışmaları yapın

YAPMA:
- Çok yüksek-alçak-yumuşak-hızlı-yavaş-FAZLA konuşmayın
-Yanlış kelimeleri için çocuğunuzu utandırmayın
-Çocuğunuzla konuşurken başka şeylerle ilgilenmeyin
-Çocuğunuz meşgulken onunla konuşmaya çalışmayın
-Oyalamak için TV kullanmayın

İpucu; Çocuğunuz bir duygusunu ifade ettiğinde ona uygun davranın. Suratını astığında size komik geliyorsa bile gülmeyin çünkü bir süre sonra mutsuz olduğunda mı ilginizi çekmek istediğinde mi surat asması gerektiği konusunda kafası karışacaktır.

- Duyguları anlamlandırın; gülümseyen insanları gördüğünüzde ne kadar mutlu olduklarından bahsedin.; üzgün bir adam resmi gördüğünde bu adam üzülmüş deyin; neden üzülmüş olabileceği hakkında birlikte yorum yapın.