Çocuğun ateşlenmesi (bakteri ya da virüs kaynaklı) bir bulaşıcı hastalık sonucu olağan bir durum olup çoğu zaman bu ısı artışı vücuda zarar vermez ve 72 saat içinde geçer. Aslında ateş vücudun bağışıklık cevabının bir işareti ve aynı zamanda bağışıklık hücrelerinin etkinliğini uyarıcı bir nedendir. Ancak azı karar çoğu zarar prensibince yüksek ateş vücut için zararlı ve tehlikeli olabilir.
Hangi dereceyi ateş olarak kabul etmeliyim?
Ölçme Metodu Normal Ateş Aralığı
Makat 36.6 - 38
Ağız 35.5 - 37,5
Koltukaltı 34.7 - 37.3
Kulak 35.8 - 38
Hangi yolla ateşi ölçülmeli?
Çocuğunuzun ateşini ölçmek için bir çok yol vardır.
* Makat ölçümü (rektal yol)
* Ağız ölçümü (oral metod)
* Koltukaltından ölçüm
* Kulak içinden ölçüm
Hangi metodun doğru olduğu çocuğun yaşına göre değişir. Ateş ölçümünün doğru yapılması önemlidir. 2 yaşın altındaki çocuklarda en iyi sonucu makat yoluyla yapılan ölçümler verir. Fakat bir çok çocuk ateşinin bu şekilde ölçülmesinden hoşlanmaz. Koltuk altından yapılan ölçüm makat ölçümü kadar doğru sonuç vermese de size çocuğunuzun ateşi olup olmadığına dair bir fikir verir.
Aşağıdaki tablo hangi yolu kullanacağınıza karar vermeniz konusunda size yardımcı olacaktır.
Yaş Önerilen Yol
02- yaş 1. Tercih Makat
2. Tercih Koltukaltı
2-5 Yaş 1. Tercih Makat
2. Tercih Kulak
3. Tercih Koltukaltı
5 Yaş üstü 1. Tercih Ağız
2. Tercih Kulak
3. Tercih Koltukaltı
Ateş ölçerken size yardımcı olabilecek birkaç ipucu
* Civalı dereceleri kullanmayın kırılırsa zehirlenmelere yol açar.
* Makattan kullandığınız dereceyi ağızdan kullanmayınız.
* Elektronik termometreler hem ağız hem de makattan atel ölçebilir, kırılmaz plastikten yapılmıştır ve hem çabuk hem de kolay uygulama sağlar.
* Kulak termometreleri pahalıdır ve kullanımları biraz sorunlu olabilir.
* Ateş ölçme bantları her zaman doğru sonuç vermediğinden tavsiye edilmezler.
Çocuğunuzun ateşini doğru ölçebilmek için aşağıdakilere dikkat etmelisiniz;
Makat yollu ölçüm;
* Termometreyi soğuk ve sabunlu suyla temizleyip durulayın.
* Gümüş ucuna vazelin sürün.
* Bebeğinizi sırtüstü yatırın ve termometreyi sadece mevcut kısım içeri girecek şekilde yavaşca itin. Parmaklarınız yardımı ile sabit tutun.
* Yaklaşık bir dakika sonra bip sesini duyacaksınız termometreyi yavaşça çıkartın ve göstergeden okuyun.
* Her ölçüm sonrası termometreyi temizleyin.
Ağız yollu ölçüm;
*5-10 dk öncesine kadar çocuğun soğuk veya sıcak bir şey yeyip yemediğinden emin olun.
* Termometreyi soğuk ve sabunlu suyla temizleyip durulayın.
* Termometreyi dikkatlice dil altına yerleştirin.
* Çocuğunuza ağzını kapattırın ve bip sesini alıncaya kadar sabit tutun.
Koltuk altı ölçümü
* Bu yöntem genellikle yeni doğmuş bebeklerde ya da küçük çocuklarda kullanılır, fakat makat ölçümü kadar doğru sonuç vermez. ateşini koltukaltından ölçtüğünüzde normalse fakat bebeğiniz size sıcak geliyorsa bir de makat ölçümünü deneyin.
* Termometreyi soğuk ve sabunlu suyla temizleyip durulayın.
* Koltukaltı terliyse silip kurulayın.
* Termometrenin ucunu koltukaltının ortasına yerleştirin.
* Çocuğun kolunun vücuduna yapışık bir şekilde durmasına dikkat edin.
* Bip sesini duyuncaya kadar bekleyin.
* Her ölçüm sonrası termometreyi temizleyin.
Kulak yollu ölçüm;
* Her seferinde temiz bir uç kullanın ve üretici firma talimatlarına uyun.
* Kulağı geriye doğru nazikçe çekin. Bu kulak kanalının düzleşmesine yardımcı olacaktır.
* Kulak kanalı kapanıncaya kadar ısıölçeri nazikçe yerleştirin.
* Bir saniye boyunca düğmeye basıp sıkın.
Çocuğumun ateşi olduğunda ne yapmalıyım;
Ateşin kaç derece olduğu çocuğun hastalığının ciddiyeti hakkında bir bilgi vermez. Çocuğun davranışları genellikle size daha iyi ipucu verecektir. Hafif bir enfeksiyon olan bir çocuğun çok yüksek ateşi olabileceği gibi ciddi bir enfeksiyonu olan bir çocuğun hiç ateşi olmayabilir.
Çocuğun rahat etmesini ve bol su içmesini sağlayın. Üzerini soyun ve örtmeyin böylece ısı vücuttan dışarıya çıkabilir, bu vücut ısısının düşmesine yardımcı olur.Fakat tüm kıyafetlerini çıkartmayın, üşüyüp titremesi vücudun ısısını arttırmasına sebep olur.
Çocuğu ılık suyla ıslatılmış bezle silmek, alkol ve sirke banyoları kesinlikle önerilmez!
Ne zaman banyo yaptırmayı düşünmeliyim;
Eğer koltukaltı ateşi 39 derecenin üzerinde ise ya da çocuğunuz daha düşük vücut ateşinde ateşli havale geçiriyor ise ılık suda (25-30 derece) banyo yaptırılmasında yarar vardır.
Ancak bu esnada çocuk kesinlikle yalnız bırakılmamalıdır.
Banyo süresi 5 dakikadan kısa olmamalı, banyo yaptırılan çocuk koltuk altı ölçümü ile ölçülmemeli; makat ya da ağız yolu ile yapılan ölçüm sonucunun 38,5 dereceye düşmüş olması hedeflenmelidir.
Ne zaman doktora başvurmalıyım;
6 aylıktan küçük bebeklerin ateşi çıktığında mutlaka bir doktora başvurulmalıdır. Daha büyük çocuklar yeterince sıvı aldıkları ve başka şikayetleri olmadığı sürece evde tedavi edilebilirler. Fakat yüksek ateş 48 saatten fazla devam ederse mutlaka doktora başvurulmalıdır.
Aşağıdaki durumlarda mutlaka doktorunuza danışın;
* 6 aydan küçük bebeklerde ateş
* 39 derece koltukaltı ateşi üstündeki ateş durumu 48 saat devam ettiyse
* Çocuğunuz normalin üstünde mızmız, huysuz, sinirli ise
* Aşırı uyku hali, uyuşukluk ya da tepkisizlik halinde ise
* Sürekli bir öksürük ya da hırıltı varsa
* Ateşle birlikte döküntü varsa
ya da sizi endişelendiren herhangi bir değişim varsa mutlaka doktorunuzu arayın!
Çocuğun ateşini ne zaman ilaç yardımı ile düşürmeliyim;
Esasında çocuğunuza ilaç vermekteki amaç ateşi düşürmek değil ağrı ve kırıklığı azaltmak olmalıdır. Parasetamol ateş için en iyi ilaçtır. Eğer doktorunuz farklı bir kullanım şekli önermedi ise çocuğun ateşi düşünceye kadar 4 saatte bir paket üzerinde yazan dozlarda verilebilir.
Ateş genellikle 1,5-2 saat içerisinde düşer ve ardından tekrar çıkabilir. O zaman ilacı tekrarlamak gerekebilir. Fakat 24 saat içinde kesinlikle 5 doz aşılmamalıdır. Ibuprofen de kullanılabilir, prospektüsteki kullanım talimatlarına kesinlikle uyun, 6-8 saatte bir verin, 24 saat içinde 4 dozu aşmamasına dikkat edin, önerilen dozu aşmayın ve kesinlikle parasetamol ile aynı anda vermeyin!
Çocuğumun ateşini düşürmek için asetilsalisilikasit ilaçlar (asprin) kullanabilir miyim;
Eğer ateş suçiçeği, grip ya da bazı başka viral enfeksiyonlara bağlıysa asprin reye sendromu riskini arttırabilir. Bu karaciğer ve beyne zarar verebilecek çok ciddi bir durumdur.
Ne zaman fitil kullanılır, kullanırken nelere dikkat edilir;
Eğer çocuğunuz ilacı ağızdan almıyorsa veya herhabgi bir nedenle ağızdan alımı durdurulmuşsa, şiddetli kusma varsa, ateşin daha hızlı düşmesi hedefleniyorsa fitil kullanılabilir.
Piyasada fitil şeklinde satılan ateş düşürücü/ağrı kesicilerin büyük çoğunluğu parasetamol ihtiva etmekte olup kullanılırlarken ağızdan kullanılan ilaçlarla aynı zamanda kullanılırlarsa doz aşımına yol açabileceği akıldan çıkartılmamalıdır.
Kaynak: Memorial Hastanesi
Kayıtlar
